Dentin hassasiyeti, dentin yüzeyinin açığa çıktığı dişlerde meydana gelen keskin, kısa süreli bir ağrı ile karakterizedir. Bu durum genellikle hastalar tarafından “soğuk duyarlılığı” olarak tanımlanır. İstanbul Okan Üniversitesi Diş Hastanesi Diş Hekimlerinden Dr. Öğr. Üyesi Merve Kütük Ömeroğlu, dentin hassasiyetinin ne olduğunu, nedenlerini ve önlenmesi için neler yapılması gerektiğini bizlere anlattı.
Dentin hassasiyeti yaşayan bireyler, diş fırçalamak, sıcak ve soğuk içecek tüketmek gibi günlük aktivitelerden ağrıya neden olabileceğinden kaçınırlar. Dentinin yapısında, sonlanmalarla etkileşime giren tübül adı verilen yapılar vardır. Diş eti çekilmesi veya mine dokusu kaybı nedeniyle oluşan dentin tübüllerindeki sıvının hareketi hassasiyete neden olur. Dentin hassasiyetine neden olan etken ortadan kaldırılıp tedavi edilmediği sürece semptomlar ilerleyebilir. Dentin hassasiyeti olan bireylerin yaşam kalitesi hassasiyet belirtilerinden olumsuz etkilenmektedir. Hassasiyeti olan kişiler en sevdikleri yiyecek ve içeceklerin tadını çıkaramazlar ve soğuk içeceklerin ısınmasını beklemek zorunda kalırlar. Dentin hassasiyeti; En sık 20-45 yaş arası bireylerde görülmekle birlikte toplumda ergenlikten 70’li yaşlara kadar dağılım göstermektedir. Yaşlanmaya bağlı olarak dentin tübüllerinin tıkanması ile hassasiyet azalırken, diş eti hastalığı olan kişilerde görülme sıklığı artmaktadır.
Dentin Hassasiyetine Neden Olan Faktörler;
1-Asitli yiyecek veya içeceklerin sık tüketilmesi,
Portakal, limon gibi asitli meyvelerin ağızda tutularak tüketilmesi ve asitli içeceklerin sık tüketilmesi, dişin koruyucu tabakası olan minenin yıpranmasına ve dentin tüplerinin açığa çıkmasına neden olur. Ayrıca havuzlardaki klor nedeniyle yüzücülerde diş minesi kaybı, reflü, kronik yaygın kusma, alkolizm, peptik ülser, ilaçlara bağlı ağız kuruluğu, tamponlama kapasitesi, tükürüğün pH’ı ve akış hızı ağız içi ortamın asidik hale gelmesine ve diş minesi kaybına neden olur. . Dentin tübüllerinin bu şekilde açığa çıkması, dentin hassasiyetinin artmasına neden olur.
2-Diş eti hastalıkları
Diş eti hastalıklarına bağlı olarak ortaya çıkan diş eti çekilmeleri kök yüzeylerinin açığa çıkmasına neden olur. Kök yüzeylerinin açığa çıkmasıyla dentin tübülleri dış uyaranlara açık hale gelir ve diş hassasiyetinin artmasına neden olur. Yanlış fırçalama alışkanlıkları nedeniyle diş eti çekilmesi ve dentin yüzeyinin açığa çıkması da meydana gelebilir. Uygunsuz, sert kıllara sahip diş fırçalarının kullanılması ve dişlerin sert fırçalanması, mine kaybına neden olabilir ve dentin hassasiyetini tetikleyebilir. Ayrıca diş yüzeyi temizlenen hastalarda aralıklı olarak dentin hassasiyeti oluşabilmektedir.
3-Bruksizm
Bruksizm; Hastaların gündüz veya gece dişlerini sıkması veya gıcırdatması ile karakterize bir durumdur. Bruksizm nedeniyle dişlerde aşınma ve çatlaklar meydana gelebilir ve bu da dentin hassasiyetine neden olabilir.
4-Dişlerde çürük varlığı
Dişlerin yapısındaki çürüklerin ilerlemesi, dişin iç kısmında pulpa adı verilen damar ve sinirlerin bulunduğu bölgeyi etkileyerek hassasiyete neden olabilir.
5-Beyazlatma
Profesyonel diş beyazlatma sonrasında aralıklı olarak dentin hassasiyeti oluşabilir.
Dentin Hassasiyeti Tedavisinde;
- Klinik muayenenin uygun biçimde yapılması ve doğru tanının konulması
- Diş fırçalama alışkanlığının gözden geçirilmesi, dişlerin günde en az iki kez uygun bir diş fırçası kullanılarak fırçalanması, fırçalama öncesi ve sonrası asitli yiyecek ve içeceklerin tüketilmemesi,
- Yeme alışkanlıklarının değerlendirilmesi, asitli gıdalardan uzak durulması
- Bruksizm varlığında diş hekimine başvurulması ve uygun tedavi uygulanarak ilerlemesinin önlenmesi önemlidir.
Ayrıca dentin hassasiyeti için geliştirilmiş diş macunlarının kullanılması da önerilebilir. Alınan önlemlere rağmen dentin hassasiyetinin devam ettiği durumlarda diş hekimi tarafından profesyonel tedaviler uygulanabilmektedir.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
